|
Χαιρετισμός προέδρου και δημάρχου Αθηναίων Ν.Κακλαμάνη στο συνέδριο της ΤΕΔΚΝΑ |
|
|
|
|
|
|
19.10.07 |
Η περίοδος που διανύουμε είναι κρίσιμη και κομβική για το μέλλον του θεσμού της Αυτοδιοίκησης.
Η οργανωτική αναδιάρθρωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης αποτελεί αναμφισβήτητο και ώριμο θεσμικό αίτημα αλλά και προϋπόθεση για αλλαγές στη δομή και τη λειτουργία της.
Ταυτόχρονα όμως η αναδιάρθρωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δε μπορεί να αντιμετωπιστεί αποσπασματικά και απομονωμένα από τη συνολική μεταρρύθμιση του πολιτικού και διοικητικού μας συστήματος, το οποίο καλείται τάχιστα,
από τη μια,
να αντιμετωπίσει χρονίζοντα προβλήματα διοικητικής ικανότητας και αποτελεσματικότητας,
και από την άλλη,
να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις και τους κινδύνους που προκύπτουν από τα νέα διεθνή δεδομένα. Δεδομένα που χαρακτηρίζονται από το φαινόμενο της - μονοδιάστατης οικονομικής - παγκοσμιοποίησης, τις απόπειρες δημιουργίας υπερεθνικών θεσμών και διαδικασιών, αλλά και ταυτόχρονα από τη δύσκολη πορεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης.
Με δυο λόγια δηλαδή, η αναδιάρθρωση της ίδιας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχει ευθεία σχέση με την πορεία της ίδιας της χώρας μας.
Η Αυτοδιοίκηση, είτε το έχουμε συνειδητοποιήσει, είτε όχι, βιώνει, ήδη τα χαρακτηριστικά της νέας εποχής. Οι νέες προκλήσεις, οι δυνατότητες και οι ευθύνες για ουσιαστική αναβάθμιση και ισχυροποίησή της στο πολιτικό και διοικητικό σύστημα είναι ήδη πραγματικότητα. Και οι όποιες άτολμες αποφάσεις για αλλαγές είναι βέβαιο ότι θα ισοδυναμούν με οπισθοχώρηση, άρα και εγκατάλειψη κάθε στόχου για ριζικό μετασχηματισμό του πολιτικού και διοικητικού συστήματος της χώρας μας.
Τα τελευταία χρόνια η Κυβέρνηση αλλά και τα κόμματα της Βουλής έχουν θέσει ως προτεραιότητά τους την μεταρρύθμιση του διοικητικού συστήματος της χώρας, με ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση της Αποκέντρωσης, της Αυτοδιοίκησης και της Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Σε ότι αφορά την Τοπική Αυτοδιοίκηση τα θέματα της μεταρρύθμισης του διοικητικού συστήματος της χώρας μας - και ειδικότερα η αναδιάρθρωση της Αυτοδιοίκησης - αποτελούν αντικείμενο συζήτησης τουλάχιστον μιας τετραετίας.
Τα θέματα που ήταν και εξακολουθούν να είναι και σήμερα στην ημερήσια διάταξη και τα οποία χρήζουν επιβεβαίωσης των αποφάσεων των συλλογικών μας οργάνων για να είναι ουσιαστική και αποτελεσματική η συμμετοχή μας στο διάλογο είναι:
1) Συνενώσεις για Δήμους και Νομαρχίες
2) Μητροπολιτικές περιοχές και σύστημα διακυβέρνησης
3) Περιφέρειες και περιφερειακή ανάπτυξη
4) Ε.Σ.Π.Α 2007-2013 και σύστημα διαχείρισης
5) Οικονομική αυτοδυναμία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης
Είναι λοιπόν επιτακτικό μέσα από τις διαδικασίες των συνεδρίων μας για όλα αυτά τα ζητήματα να καταλήξουμε, μέσα από τη μέγιστη δυνατή συμφωνία, σε ένα πλαίσιο αρχών να μείνουμε ανυποχώρητοι σ’ αυτό.
Γιατί μόνο έτσι θα μπορέσουμε να επηρεάσουμε τις αποφάσεις προς την κατεύθυνση της αποκέντρωσης, της ισχυροποίησης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της Περιφερειακής Ανάπτυξης. Για να γίνουν βήματα προς το μέλλον, για να μην χαθούν άλλες ευκαιρίες όπως στο παρελθόν.
Πως καταγράφεται λοιπόν η σημερινή πραγματικότητα στην Αυτοδιοίκηση της χώρα μας.
Η Ελλάδα εξακολουθεί να παραμένει το πλέον συγκεντρωτικό κράτος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι η χώρα που παρά τα τρία Κ.Π.Σ. εξακολουθεί να μη συγκλίνει με τις χώρες της Ε.Ε. των 15, να παρουσιάζει τα μεγαλύτερα προβλήματα περιφερειακής ανάπτυξης και να καταγράφει τις μεγαλύτερες περιφερειακές ανισότητες. Παρ’ όλα αυτά η χώρα μας επιμένει να κρατά τις περιφέρειες, πολιτικά και οικονομικά, πλήρως εξαρτημένες με το διορισμένο από την κεντρική Κυβέρνηση Περιφερειάρχη.
Σε ότι αφορά τους δήμους και τις κοινότητες, καθημερινά διαπιστώνουμε τη διόγκωση των προβλημάτων όλων των Καποδιστριακών δήμων, γεγονός που έχει τη ρίζα του τόσο στον μη ορθολογικό σχεδιασμό όσο και στη μη στήριξη -πολιτική, διοικητική και οικονομική - της μεταρρύθμισης του Καποδίστρια του 1997.
Διαφορετικά, αλλά σημαντικά, είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δήμοι στα μεγάλα οικιστικά συγκροτήματα. Προβλήματα, που έχουν σχέση με τις αρμοδιότητες - κατανομή, άσκηση και συντονισμό τους - αλλά και τους αναγκαίους πόρους, κρατούν καθηλωμένους τους Δήμους, με αποτέλεσμα να μη μπορούν να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στα πολλά και σύνθετα προβλήματα των δύο πολεοδομικών συγκροτημάτων.
Η κατάσταση αυτή πρέπει να αλλάξει άμεσα, τόσο για το συμφέρον της χώρας μας, αλλά και κυρίως για το συμφέρον των πολιτών.
Τώρα είναι η ώρα που η χώρα πρέπει να προχωρήσει τολμηρά σε μια ισχυρή πολιτική, οικονομική και κοινωνική μεταρρύθμιση για τον εκδημοκρατισμό και εκσυγχρονισμό του πολιτικού και διοικητικού συστήματος. Μεταρρύθμιση που θα αποτελέσει την αφετηρία μεγάλων αλλαγών και θα συμβάλλει στην αναζωογόνηση του εθνικού χώρου.
Πρώτη προτεραιότητα είναι η οριστική διαμόρφωση των δύο επιπέδων Αυτοδιοίκησης, τοπικού και περιφερειακού, ως μέρος του πολιτικού και διοικητικού συστήματος. Πρέπει να γίνει σαφές όμως ρητά ότι το πολιτικό - διοικητικό σύστημα ορθώνεται σε δύο πόλους, το κράτος και την Τοπική - Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση. Καθένας πόλος έχει τη δική του Συνταγματική υπόσταση, τη δική του θεμελίωση στη λαϊκή κυριαρχία, το δικό του χαρακτήρα.
Θα πρέπει να γίνει σαφές ότι η ενσωμάτωση στο πολιτικό - διοικητικό σύστημα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν συνεπάγεται την καθοιονδήποτε τρόπο ένταξη και ενσωμάτωσή της και στο κράτος.
Στα πλαίσια αυτά χρειάζονται τέσσερις τομείς μεταρρύθμισης για ένα νέο μοντέλο διακυβέρνησης με αποκέντρωση και ισχυρή Αυτοδιοίκηση:
1. Ο άμεσος περιορισμός του κεντρικού κράτους στο επιτελικό του ρόλο για τη χάραξη των γενικών κατευθυντήριων πολιτικών, άσκηση των αρμοδιοτήτων κρατικού χαρακτήρα με βάση την αρχή της επικουρικότητας, αλλά και άσκηση του ελέγχου νομιμότητας στους δύο βαθμούς Αυτοδιοίκησης.
Η καθιέρωση της Περιφέρειας ως δεύτερου βαθμού Αυτοδιοίκησης με αιρετούς περιφερειάρχες και περιφερειακά συμβούλια.
Η Περιφέρεια, ως δεύτερος βαθμός Αυτοδιοίκησης, σχεδιάζει, προγραμματίζει και υλοποιεί την περιφερειακή και διασυνοριακή ανάπτυξη. Έχει τους αναγκαίους πόρους και δυνατότητες αυτόνομης χάραξης και εφαρμογής πολιτικών για την προσέλευση επενδύσεων και την περιφερειακή ανάπτυξη.
Στα πλαίσια αυτά οι σημερινές Νομαρχίες μπορούν να λειτουργήσουν ως αποκεντρωμένοι δημοκρατικοί περιφερειακοί θεσμοί της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης με αιρετά όργανα και αρμοδιότητες.
2. Μητροπολιτική Διακυβέρνηση των πολεοδομικών συγκροτημάτων Αθήνας και Θεσσαλονίκης με αιρετά διοικητικά όργανα, στα οποία θα λαμβάνονται οι αποφάσεις για ολόκληρο το αστικό συγκρότημα της μητροπολιτικής περιοχής, του οποίου τα προβλήματα απαιτούν μια ενιαία αντιμετώπιση.
Οι βασικοί τομείς Μητροπολιτικής Διακυβέρνησης θα πρέπει να είναι κυρίως: ο πολεοδομικός και χωροταξικός σχεδιασμός, η οικονομική ανάπτυξη, η κοινωνική πολιτική, το περιβάλλον και η ποιότητα ζωής, η διαχείριση των απορριμμάτων, οι μεταφορές και οι τεχνικές υποδομές, το κυκλοφοριακό, καθώς και η πολιτική πολιτικής προστασίας και ασφάλειας.
Όσον αφορά το πιο σενάριο θα ακολουθηθεί ως πιο ενδεδειγμένο θα πρέπει να οργανωθεί ειδικό θεματικό συνέδριο στο πρώτο εξάμηνο του 2008.
3. Οι δήμοι της Περιφέρειας θα πρέπει, μέσα από ένα νέο κύμα συνενώσεων, να γίνουν ισχυροί και βιώσιμοι δήμοι.
Να συγκροτηθούν με άξονες πόλεις μικρού και μεσαίου μεγέθους, προκειμένου να εξασφαλίζουν τη βιωσιμότητα, τις δυνατότητες παροχής ικανοποιητικών υπηρεσιών και αναπτυξιακών παρεμβάσεων, την ανταγωνιστικότητά τους, την αξιοποίηση του ενδογενούς δυναμικού, την προστασία του αστικού, αγροτικού και φυσικού περιβάλλοντος και τελικά τη συγκράτηση του πληθυσμού στην ύπαιθρο και την ισόρροπη ανάπτυξη.
Σ’ αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να αντιμετωπισθούν τα νησιά ως πλήρως αυτοδιοικητικές μονάδες, με ισχυρές αρμοδιότητες και εξουσίες ακόμη και κρατικού χαρακτήρα.
4. Σημαντικά ζητήματα όπως της αύξησης της απασχόλησης, της αντιμετώπισης του κοινωνικού αποκλεισμού και της προστασίας του περιβάλλοντος, απαιτούν σημαντικούς δημόσιους πόρους σε μια περίοδο περιορισμού των δημοσίων δαπανών. Από την άλλη πλευρά η φορολόγηση των πολιτών έχει φθάσει σε επίπεδο που οι περαιτέρω αυξήσεις είναι αφόρητες.
Απαιτείται λοιπόν συνολική μεταρρύθμιση και εκδημοκρατισμός του φορολογικού συστήματος, όπου η διανομή του φορολογικού προϊόντος και των επενδυτικών προγραμμάτων θα προβλέπει ανακατανομή των πόρων Κεντρικής εξουσίας - Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε συνδυασμό με πόρους εξισορρόπησης και εθνικής αλληλεγγύης για τους αδύναμους Ο.Τ.Α. Η κατανομή των πόρων αυτών να γίνεται με διαφάνεια και αντικειμενικά κριτήρια.
Η Αυτοδιοίκηση δηλαδή πρέπει να αποκτήσει όχι απλώς επάρκεια πόρων, αλλά και δημοσιονομική αυτοτέλεια και φορολογική εξουσία. Επάρκεια όχι μόνον ως προς τους πόρους, αλλά και ως προς τους μηχανισμούς ελέγχου αυτής της διαχείρισης, στο πλαίσιο πάντα ενός ενιαίου δημοσιονομικού συστήματος.
Τέλος, βασική αρχή για τη λειτουργία των αποκεντρωμένων θεσμών Αυτοδιοίκησης είναι η διαφάνεια, ο κοινωνικός έλεγχος και η λογοδοσία.
Βασική προϋπόθεση για την συμμετοχή στον διάλογο για τη σχεδιαζόμενη Διοικητική Μεταρρύθμιση είναι η επίλυση του οικονομικού προβλήματος της Αυτοδιοίκησης που έχει δημιουργηθεί μέχρι σήμερα όχι με δική της ευθύνη. Η επίλυση πρέπει να γίνει με ένα τρόπο αποτελεσματικό και αξιόπιστο με σαφή χρονική δέσμευση και θεσμοθετημένο τρόπο.
Πρέπει λοιπόν άμεσα να επιλυθούν:
1) Απόδοση όλων των παρακρατηθέντων σε μια περίοδο πενταετίας αρχής γενομένης από το 2008.
2) Νέο σύστημα χρηματοδότησης της Αυτοδιοίκησης με συμμετοχή στο καλάθι εκτός του Φόρου Εισοδήματος Φυσικών και Νομικών Προσώπων και των Τελών Κυκλοφορίας, ποσοστού στον Φ.Π.Α καθώς και στον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας.
3) Θεσμοθέτηση σε μόνιμη βάση των δαπανών που αφορούν την μονιμοποίηση των συμβασιούχων.
4) Καθορισμός του ποσοστού χρηματοδότησης της Δημοτικής Αστυνομίας.
5) Εκπλήρωση της συνταγματικής επιταγής καμιά νέα αρμοδιότητα από το κράτος προς την Αυτοδιοίκηση χωρίς τους αντίστοιχους πόρους.
Ενόψει της διοικητικής μεταρρύθμισης, η αυτοδιοίκηση διεκδικεί και θέλει να πάρει κρατικές αρμοδιότητες που δεν τις έχει, αλλά και τα απαραίτητα χρήματα προκειμένου να μπορέσει να στηρίξει αυτές τις αρμοδιότητες.
Αυτό είναι αδιαπραγμάτευτο για την αυτοδιοίκηση.
Δεν μπορούμε να συναινέσουμε, να συμφωνήσουμε σ’ ένα Καποδίστρια ΙΙ για τους Δήμους εάν δεν διασφαλισθούν οι πρόσθετοι πόροι που θα χρησιμοποιηθούν ως ισχυρό κίνητρο για να χρηματοδοτήσουν το πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα λιγότεροι και ισχυροί Δήμοι στην χώρα μας με διεύρυνση της ευθύνης και των αρμοδιοτήτων σε τοπικό επίπεδο.
|
 © 2024 CITY OF ILIOUPOLIS - ΗΛΙΟΥΠΟΛΗ
|
 |
ΟΔΗΓΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
Δήμος Ηλιούπολης
Εκπαίδευση
|
