Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας - Κουραβάνας Κωνσταντίνος

-μια ανάγκη για μια μικρή ενδυνάμωση-υπενθύμιση προς τον εαυτό μου και προς όλους-

Είναι πολύ συνηθισμένο και ανθρώπινο στη ζωή μας όταν τα πράγματα δυσκολεύουν να σκεφτόμαστε και επιστρατεύουμε συμπεριφορές που έχουμε χρησιμοποιήσει πολλές φορές στο παρελθόν πιστεύοντας ότι έτσι βοηθάμε τον εαυτό μας και επιλύουμε την υπάρχουσα δύσκολη κατάσταση. Έτσι και τώρα στην επιφαινόμενη κρίση της παγκόσμιας διάδοσης του συγκεκριμένου ιού είναι ανθρώπινο να περάσουμε στη διαδικασία να χρησιμοποιήσουμε τους παλιούς γνώριμους τρόπους,''παλιές κασέτες''. Αυτό δεν είναι υποχρεωτικά λάθος αρκεί να εξετάσουμε αν αυτές οι ''κασέτες'' βοηθούν στην παρούσα κρίση.

Στο παρελθόν ως ανθρώπινο πλάσμα σε ένα νέο ερέθισμα, κατάσταση (όπως τώρα)πιθανότατα φοβόμουν,είχα έντονο άγχος, ένιωθα ανασφάλεια και ίσως θυμό. Έμπαινα σε διαδικασίες να υπεργενικεύω, να παραγνωρίζω τα θετικά ,να μεγαλοποιώ τις καταστάσεις, να διχάζομαι και να βγάζω αυθαίρετα συμπεράσματα.Να παίρνω ρόλους και φορτία που δε μου αναλογούν και να διακρίνομαι από διπολική σκέψη, δηλαδή άσπρο ή μαύρο.  Όλα τα παραπάνω συμβαίνουν και είναι πολύ ανθρώπινες και γνώριμες καταστάσεις.Λίγο πολύ οι περισσότεροι άνθρωποι έχουμε ακολουθήσει τέτοιες διαδικασίες συναισθηματικές ή νοητικές που ο χώρος της ψυχολογίας έχει κατατάξει και αξιολογήσει προς όφελος της ψυχικής ισορροπίας του ατόμου.

Το θέμα είναι να διερευνούμε πόσο μας βοηθούν στο βαθμό που εκφράζονται κάτω από τις παρούσες νέες συνθήκες ώστε να παραμένουμε λειτουργικοί, δημιουργικοί και ήρεμοι.
Μένω λειτουργικός, δημιουργικός και ήρεμος όταν σκέφτομαι διπολικά;Δηλαδή η θα σκεφτώ ότι ο ιός είναι ακίνδυνος ,άνευ αξιολόγησης και προσοχής ή είναι απόλυτα καταστροφικός και μη αντιμετωπίσιμος.Ίσως μια πιο μετριοπαθή στάση να είναι πιο ρεαλιστική και χρήσιμη για να αντιμετωπίσω την κατάσταση.
Βοηθιέμαι όταν αναλαμβάνω το ρόλο του Ειδικού χωρίς να είμαι(εκτός αν είμαι) διαβάζοντας ένα τεράστιο και καταιγιστικό όγκο πληροφοριών που δεν μπορώ να αξιολογήσω και τον μεταφέρω στους γύρω μου.Μήπως το κάνω γιατί νιώθω κάποιο φόβο ενδεχομένως η ανασφάλεια και με αυτόν τον τρόπο προσπαθώ να παραμείνω δυνατός και ελέγξω την κατάσταση; Μήπως θα ήταν προτιμότερο να μιλήσω για αυτή την αγωνία και προβληματισμό μου στους αγαπημένους και μήπως αυτή είναι η δύναμη που θα με ανακουφίσει και αποφορτίσει αντί να αναλαμβάνω ρόλους Σωτήρα και ειδήμονα.

Με ανακουφίζει να παραγνωρίζω τα θετικά της νέας κατάστασης, όπως ότι δεν είμαστε οι πρώτοι που ερχόμαστε σε επαφή με τον ιό,έχουμε μια σχετική γνώση,ένα ικανό σύστημα που η ικανότητά του δεν κρίνεται μόνο στις δομές και τον εξοπλισμό αλλά στις χιλιάδες των επιστημόνων και νοσηλευτικού προσωπικού που με αυταπάρνηση αγωνίζονται για το αγαθό της δημόσιας υγείας.Φορείς Παγκόσμιοι και διεθνείς οργανισμοί αγωνίζονται καθημερινά για όσο το δυνατόν λιγότερες επιπτώσεις στα κράτη.Ιατρικά ινστιτούτα τρέχουν μελέτες, έρευνες και πειράματα ικανά να περιορίσουν την έκταση του προβλήματος.Είναι λίγα από έναν τρόπο σκέψης που λαμβάνει υπόψιν όλα τα δεδομένα αντί να βλέπει μόνο κίνδυνο και καταστροφή μη αναστρέψιμη.
Είναι βοηθητικό όταν χρησιμοποιώ ένα μικρό γεγονός ως απόδειξη για κάτι μεγαλύτερο.π.χ πέθανε ένας άνθρωπος πενήντα ετών άρα όλοι οι άνθρωποι αυτής της ηλικιακής ομάδας κινδυνεύουν.Όταν υπεργενικεύω για μια επικείμενη καταστροφή.π.χ όλοι θα νοσήσουμε βαριά, όλοι θα πεθάνουμε, μέσα από τη "σφαίρα" του μέλλοντος σαν μάγοι άλλων εποχών η και νέων.

Βοηθιέμαι από μια υπερσυναισθηματική αντιμετώπιση των πραγμάτων όπου η λογική και το μέτρο δεν έχουν χώρο,εμποτισμένη πολλές φορές από θρησκοληψία και προκαταλήψεις.
Ίσως είναι η ώρα να δω ότι η παλιά κασέτα δε με βοηθά αρκετά αν παίζει τις παραπάνω μελωδίες. Ίσως ήρθε η ώρα να αλλάξω κασέτα.
Να αφήσω στους Ειδικούς τα "ειδικά", να ενημερώνομαι από αξιόπιστες πηγές λίγες φορές τη μέρα, να προσπαθώ να κάνω τα πράγματα που έκανα και πριν με έστω κάποιο περιορισμό,να επικοινωνώ με τους δικούς μου ανθρώπους και κυρίως τις ευπαθείς ομάδες τηλεφωνικά ή με κάποια ηλεκτρονική μορφή(skype..)Να φροντίζω το διπλανό μου χωρίς να τον εκθέτω σε κίνδυνο γιατί με κάποιο τρόπο ο διπλανός μου είμαι εγώ, οπότε αν κινδυνέψει εκείνος θα κινδυνέψω και εγώ.Να ατενίζω το μέλλον με αισιοδοξία ,ελπίδα,πίστη σε μένα ,το ανθρώπινο γένος, την επιστήμη ,το θεό.(αν πιστεύω σε κάποια ανώτερη δύναμη)

Δύσκολη η τοποθέτηση της νέας κασέτας.Περίεργες μελωδίες. .Πως να αλλάξω την παλιά για τη νέα.Μου είναι τόσο οικία.Παίζει τόσο γλυκά- απαισιόδοξα που με συγκινεί βαθύτατα.Είναι ώρες-ώρες τόσο όμορφα να αφήνεσαι στην αυτοεγκαταλειψη και απαισιοδοξία.Κάτι θα παίρνεις αλλά το σημαντικό είναι ότι έτσι είναι αφού έτσι νιώθεις.
Κάποιες φορές οι παλιές κασέτες είναι καλές, άλλοτε μας βοηθούν γιατί δεν έχουμε να βάλουμε κάτι νέο στη θέση τους.Άλλες φορές δεν είναι καθόλου βοηθητικές.
Οι κασέτες είναι με κάποιο τρόπο η ζωή μας η καλύτερα δημιουργούν τη ζωή μας σαν την αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Αυτό που ακούω γίνομαι και γίνεται.Θα ήταν ίσως βοηθητικό να εξετάσουμε σε ποιο βαθμό μας βοηθούν στη συγκεκριμένη κατάσταση,να αναζητήσουμε τους λόγους που τις χρησιμοποιούμε και γιατί ενίοτε δεν τις αλλάζουμε αλλά και γιατί κάποιες φορές επιβάλλεται να αλλαχθούν για να έχουμε προοπτική ζωής και πληρότητας.

Δύο είναι οι τρόποι που μπορεί να αντιμετωπίσει ο άνθρωπος τις διάφορες δυσκολίες.Είτε δημιουργικά και αναπτυξιακά. Δεν είναι εύκολο.Είναι όμως ο μόνος τρόπος που εγγυάται μια ζωή που αξίζει να ζει ο άνθρωπος.Είτε ματαιωτικά και αυτοκαταστροφικά.
Μια κρίση, όπως κάθε κρίση, φέρνει στην επιφάνεια πολλά και πολύπλοκα θέματα και πράγματα. Πρωτόγνωρα συναισθήματα ίσως αλλά και παλιά, λανθασμένες συμπεριφορές, τραύματα πιθανόν που έρχονται και αναβιώνονται ξανά και ξανά μέχρι να βρουν μια διαφορετική απάντηση ,μια άλλη λύση.Εκεί ο άνθρωπος,σε αυτή την ευλογημένη δύσκολη στιγμή έχει την ευκαιρία να γίνει λιγότερο η περισσότερο άνθρωπος.Μια δυσκολία και μια ευκαιρία,μια δυνατότητα να απαντήσει με ένα νέο,δημιουργικό και αγαπητικό τρόπο στο παλιό γεννώντας το νέο.

Ο ένας τρόπος είναι αυτός που μου δίνει τη δυνατότητα να γράφω αυτό το κείμενο για να επικοινωνήσω μαζί σας,να ζούμε και επιβιώνουμε ως ανθρώπινο γένος χιλιάδες χρόνια.Είναι ο τρόπος που απάντησε ο πρώτος ευλογημένος πρωτόγονος άνθρωπος και συγγενής μας όταν είδε έξω από τη σπηλιά που ζούσε για πρώτη φορά αρκούδα.Έχασε τη φωνή του όταν την αντίκρισε αλλά είχε τη δύναμη να ψελλίσει στα βάθη της καρδιάς του:Θα σε νικήσω θηρίο του χθες,ιέ του σήμερα. Θα σε νικήσω όσο μικρό η μεγάλο είσαι.Γιατί θέλω να ζήσω, θέλω να έχω σύντροφο, θέλω να κάνω παιδιά, θέλω να γευτώ τους καρπούς των δέντρων.Θέλω να τρέξω, να μυρίσω, στα υπέροχα τοπία.Και τα κατάφερε για να μιλάμε και να μπορώ να σας γράφω σήμερα.γιατί όχι και εμείς.

Ο δεύτερος τρόπος είναι ο τρόπος της αλληγορικής Ιστορίας του "εργάτη και του έλους" που στο τέλος τον κατάπιε επειδή τον έπεισε ότι δεν είναι ικανός να το σώσει.Να μερικές φράσεις που ματαίωσαν τον εργάτη από την προσπάθεια και τον οδήγησαν στο θάνατο αποδεχόμενος εσωτερικά τις κασέτες του έλους.
-Καλημέρα!Είπε καλοπροαίρετα και ευδιάθετα στο Έλος ο εργάτης.
-Που την βλέπεις την καλή μέρα;Μαύρη και άραχνη τη βλέπω εγώ, έτσι που βρίσκομαι βρώμικο και ακίνητο στη μέση του πουθενά...
-Αν νοιαζόσουν αληθινά για μένα,θα με αποξήραινες.Μάταια όμως...Όπως βλέπεις τίποτα δεν κατάφερες να κάνεις.Παραμένω έλος.Αισθάνομαι τόσο δυστυχισμένο!
-Είσαι ανίκανος να με βοηθήσεις.Άδικα στηρίχθηκα πάνω σου.Πόσο λίγος είσαι τελικά!
Ο εργάτης αν και εξαντλημένος από την προσπάθεια συνέχισε φιλότιμα το φτυάρισμα αλλά μέσα του άρχισε να πιστεύει ότι δε θα τα καταφέρει.Άρχισε να ακούει την κασέτα του Έλους.
Μέχρι το πρωί είχε εξαφανιστεί τελείως, χωρίς να αφήσει πίσω του ίχνη...
Ποιόν δρόμο ,ποια κασέτα θέλουμε να ακούμε επαφίεται στη δική μας θέληση στην ενήλικη ζωή. Κασέτα θα ακούμε όπως και να έχουν τα πράγματα.Αυτή η ευθύνη και ευλογία να είμαστε ανθρώπινα πλάσματα.