Αναφερόμενος ειδικότερα στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Αθήνας, επισημαίνω:

1. Στον χώρο του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού προωθείται η δημιουργία  μιας μεγάλης κλίμακας οικιστικής  επέκτασης, περιλαμβάνοντας σύμφωνα με το Ρ.Σ.Α «αστική ανάπτυξη μικτών χρήσεων, διοίκησης, επιχειρήσεων, τουρισμού και κατοικίας». Δηλαδή προωθείται ένα νέο οικιστικό συγκρότημα στο οποίο μπορεί να δομηθούν συνολικά και σε πολλούς ορόφους, τουλάχιστον 1.325.000 τ.μ -και όχι 300.000 τ.μ όπως εμφανίζει παραπλανητικά το ΥΠΕΧΩΔΕ, μπερδεύοντας συνειδητά την κάλυψη με την δόμηση - στο οποίο θα κυκλοφορούν τουλάχιστον 10.000 άνθρωποι, κάτοικοι, εργαζόμενοι και επισκέπτες.

Για την «εξυπηρέτηση» του νέου αυτού πολεοδομικού συγκροτήματος στον χώρο του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού και της παραλιακής ζώνης, επεκτείνεται στον ορεινό όγκο του Υμηττού η Αττική Οδός  και δημιουργείται η Δυτική Περιφερειακή Λεωφ. Υμηττού.

2. Η νέα Δυτική Περιφερειακή Λεωφόρος στον Υμηττό και η επέκτασή της από τον Ανισόπεδο Κόμβο Κατεχάκη μέχρι την Λ. Ποσειδώνος, συνολικού μήκους 14,5 περίπου χλμ, θα είναι υπογειοποιημένη στο μεγαλύτερο μήκος της. Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει ότι δεν προκύπτουν σοβαρά περιβαλλοντικά και κυκλοφοριακά προβλήματα από την κατασκευή και την λειτουργία της τόσο στο οικοσύστημα και στις ζώνες προστασίας του Υμηττού από όπου διέρχεται, όσο και στους παρακείμενους Δήμους Καισαριανής, Βύρωνα, Ηλιούπολης, Αργυρούπολης, Γλυφάδας και Ελληνικού. Με την νέα Δυτική Περιφερειακή Λεωφόρο Υμηττού, (η οποία θεωρείται τμήμα του εσωτερικού περιφερειακού οδικού δακτυλίου του Λεκανοπεδίου της Αθήνας),  τα οξυμένα σήμερα προβλήματα  της διερχόμενης υπερτοπικής κυκλοφορίας οχημάτων, και ιδιαίτερα Ι.Χ από τους Δήμους αυτούς, δεν αντιμετωπίζονται με έναν ουσιαστικό τρόπο, απλώς περιορίζονται, και μετατοπίζονται για κάποιο μικρό χρονικό διάστημα.

3. Οι «Οδικοί Δακτύλιοι», που εξακολουθούν να διέπουν τις επιλογές και του νέου ΡΣΑ, διαμορφώνονται με την κατάργηση του προβλεπόμενου από το ΡΣΑ του 1985 ενδιάμεσου  - και υπόγειου εν μέρει - οδικού δακτύλιου που θα συνέδεε τον υφιστάμενο οδικό άξονα Λ. Κατεχάκη

– Λ. Αλίμου στην περιοχή Καρέα  με την παραλιακή Λ. Ποσειδώνος μέσω του ρέματος Πικροδάφνης.

Η επιλογή αυτή του ΥΠΕΧΩΔΕ, οφείλεται στους αγώνες των κατοίκων της περιοχής για την προστασία του εναπομείναντος ανοιχτού τμήματος του ρέματος Πικροδάφνης στους Δήμους Ηλιούπολης, Αγ. Δημητρίου και Π.Φαλήρου καθώς και στην απόφαση του ΣτΕ που δικαίωσε αυτούς τους αγώνες.

Ωστόσο, στα  σχέδια του ΥΠΕΧΩΔΕ για τους νέους αυτοκινητόδρομους, δεν περιλαμβάνονται σοβαρές εναλλακτικές λύσεις αντί της επέκτασης της Δυτ. Περιφερειακής στον Υμηττό. Ακόμη, δεν λαμβάνονται ουσιαστικά υπόψη και απορρίπτονται χωρίς σοβαρά επιχειρήματα, εναλλακτικές προτάσεις που έχουν κατατεθεί από Δημοτικές αρχές και κινήσεις πολιτών.

4. Όσον αφορά τον προβλεπόμενο από το νέο ΡΣΑ οδικό άξονα της Νοτιο-Ανατολικής Περιφερειακής Λεωφόρου Υμηττού, δεν προκύπτει η σκοπιμότητα και η προτεραιότητα του με βάση τους στόχους και τις κατευθύνσεις του ΡΣΑ ενώ η επιφανειακή διέλευσή του στον προστατευόμενο δασικό χώρο του Υμηττού πάνω από το Κορωπί  δημιουργεί τις προϋποθέσεις μιας ανεξέλεγκτης «ανάπτυξης» επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στην περιοχή.

Όπως ωστόσο δήλωσε ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ,  μεταξύ των «επτά κύριων συνιστωσών της προσφοράς των νέων αυτοκινητόδρομων στους κατοίκους του λεκανοπεδίου… είναι και η οργάνωση της ανάπτυξης των περιοχών της Ανατολικής και Νότιας Αττικής μέσα από ένα πλήρες δίκτυο αναβαθμισμένων αξόνων…αφού πλέον οι οδικοί άξονες θα προηγούνται της οικιστικής ανάπτυξης…» (Συνέντευξη Τύπου 17.2.2009).

5. Η δημιουργία ενός νέου  «πόλου ανάπτυξης» στην περιοχή των Δήμων Κορωπίου και Βάρης, φαίνεται ότι αποτελεί επιλογή κάποιων συγκεκριμένων συμφερόντων που έχουν αγοράσει φτηνή σχετικά γη στη περιοχή αυτή , εντός της Β’ Ζώνης προστασίας του Υμηττού. για την δημιουργία κτιριακών εγκαταστάσεων νέων ιδιωτικών κέντρων εκπαίδευσης και υγείας. Έτσι εξηγούνται  τόσο η άμεση προώθηση της κατασκευής της Νοτιο- Ανατολικής Περιφερειακής Λεωφόρου Υμηττού, στα πλαίσια της ενιαίας εργολαβίας των 71,6 χλμ των «Νέων αυτοκινητόδρομων Αττικής» όσο και οι σκανδαλώδεις όροι δόμησης της Β’ Ζώνης Υμηττού, που αναδεικνύονται από την  τροποποίηση του Π.Δ του1978 για τον Υμηττό το οποίο προωθεί  ο Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ).

6.  O ορεινός όγκος του Υμηττού αναφέρεται από το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο ως «περιαστικό πάρκο αναψυχής και πολιτισμού, θέας και πεζοπορίας» και από το νέο ΠΔ για τον Υμηττό ως «Πάρκο Φύσης (NATURA) και Ιστορικών Μνημείων». Δηλαδή αντιμετωπίζεται ουσιαστικά ως «Θεματικό Πάρκο»  και όχι ως ένας ενιαίος δασικός χώρος που απαιτεί καθεστώς απόλυτης προστασίας . Η οργάνωση του «Πάρκου»   θα καθοριστεί «...μετά από ειδική μελέτη .που θα εγκριθεί από τον ΟΡΣΑ μετά από σύμφωνη γνώμη των αρμόδιων υπηρεσιών» τριών υπουργείων.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην εισήγηση του Οργανισμού Αθήνας (17.12.2008) «…μετά την δημιουργία του νέου αεροδρομίου και την κατακόρυφη πληθυσμιακή και οικιστική  ανάπτυξη των Μεσογείων , ο Υμηττός τείνει να περικυκλωθεί σχεδόν καθ’ ολοκληρία από οικιστικό ιστό. Συνεπώς είναι πολύ κοντά ο χρόνος που ο Υμηττός θα αντιμετωπίζεται σαν ένα ενιαίο αστικό πάρκο όπως ο Λυκαβηττός ή τα Τουρκοβούνια…»

Συμπεράσματα

Από όσα αναφέρονται παραπάνω προκύπτει ότι:

α. Το νέο ΡΣΑ, περιλαμβάνει για την περιοχή της Ν.Α Αθήνας μια σειρά πολιτικές επιλογές οι οποίες κινούνται σε μια διαφορετική κατεύθυνση, πέραν των όποιων διακηρυγμένων γενικών και ειδικών στόχων.

β. Η περιοχή του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού – Αγ. Κοσμά μετατρέπεται σε Διοικητικό Επιχειρηματικό και Τουριστικό Κέντρο της Ν.Α Αθήνας και όχι σε «Μητροπολιτικό Πάρκο Πράσινου», όπως ισχυρίζεται το ΥΠΕΧΩΔΕ.

γ. Η προβλεπόμενη δυτική επέκταση της Αττικής οδού στον Υμηττό θα δημιουργήσει σοβαρά περιβαλλοντικά και κυκλοφοριακά προβλήματα στην ευρύτερη περιοχή, χωρίς να αντιμετωπίσει μακροπρόθεσμα τα υπάρχοντα προβλήματα Δεν έχουν ουσιαστικά αναζητηθεί εναλλακτικές λύσεις, παρότι έχουν κατατεθεί σοβαρές προτάσεις.

δ. Η προώθηση της κατασκευής μιας επιφανειακής Νοτιο-Ανατολικής Περιφερειακής Λεωφόρου στον Υμηττό, συνδέεται με την προοπτική ανάπτυξης επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στην περιοχή Κορωπίου – Βάρης και ειδικότερα εντός της Β’ Ζώνης προστασίας του Υμηττού, η οποία αντιμετωπίζεται ως «εκτός σχεδίου» περιοχή στην οποία επιτρέπεται η δόμηση νέων ιδιωτικών και δημόσιων κτιριακών εγκαταστάσεων εκπαίδευσης, υγείας, πολιτισμού, αθλητισμού και αναψυχής.

ε. Ο ορεινός όγκος του Υμηττού, αντιμετωπίζεται από το νέο Ρ.Σ.Α ως «περιαστικό πάρκο», με νέους αυτοκινητόδρομους, «κοινωφελείς»  ιδιωτικές κτιριακές εγκαταστάσεις και επιχειρηματικές δραστηριότητες στην  προοπτική τουριστικής ανάπτυξης της περιοχής, και όχι ως ενιαίος δασικός χώρος απόλυτης προστασίας.

     ( * Περίληψη εισήγησης στην Δημόσια Συζήτηση του Δήμου Ελληνικού για το Ρ.Σ.Α – 9.9.2009)